Jak leczyć próchnicę zębów u dzieci?

Wbrew pozorom próchnica zębów u trzylatka czy nawet próchnica zębów u rocznego dziecka to nie są rzadkie przypadki. Choroby zębów są bowiem niezwykle powszechne także u dzieci. Próchnica u dzieci to bakteryjna choroba zakaźna, która często jest efektem nadmiaru cukrów w codziennej diecie dziecka. Maluchy uwielbiają słodycze, nie zawsze zaś dobrze sobie radzą z higieną uzębienia. Problem często lekceważą również rodzice, zwłaszcza gdy dotyczy on zębów mlecznych, które „przecież i tak wypadną”. Nie jest to jednak właściwe myślenie. Tym bardziej, że kiedyś o dobry stan zębów dzieci dbały szkolne higienistki, dziś zaś niewiele placówek przykłada do tego wagę. Zepsute zęby mleczne dzieli zaledwie krok od próchnicy zębów stałych u dziecka. Jak wygląda próchnica zębów u dziecka? Jak powstrzymać próchnicę zębów stałych u dzieci?

Próchnica zębów u dzieci to ogromny problem epidemiologiczny. Szacuje się, że ma ją aż 77% sześciolatków i aż 65% trzylatków. Nierzadko dotyka ona nawet wielu zębów naraz. Niestety, próchnica zębów u dzieci wciąż bywa bagatelizowana przez rodziców. Niewłaściwa dieta oraz niewłaściwe nawyki higieniczne sprawiają, że ogromna liczba małych dzieci wymaga pomocy stomatologicznej. Zęby mleczne nierzadko trzeba po prostu usunąć; problem pojawia się jednak również przy zębach stałych. Prawidłowa profilaktyka próchnicy i odpowiednia dieta i higiena zębów pomagają uniknąć problemu. Jak powstrzymać próchnicę zębów u dziecka?

Próchnica zębów u dzieci – skąd się bierze? Istnieje wiele przyczyn, dla których już małe dzieci cierpią z powodu próchnicy zębów. Są to między innymi:

• brak higieny jamy ustnej, niewłaściwa higiena jamy ustnej – niedostateczne oczyszczenie powoduje odkładanie się płytki nazębnej i rozwój bakterii prowadzących do próchnicy,
• niski poziom uwapnienia zębów prowadzący do osłabienia szkliwa,
• nieprawidłowa dieta, oparta na dużej ilości cukrów,
• spożywanie licznych przekąsek w ciągu dnia,
• podatność genetyczna,
• niska zawartość fluorku i wapnia w diecie ciężarnej matki,
• próchnica butelkowa – wywołana karmieniem dziecka butelką, które często odbywa się w nocy; wydzielana jest wówczas mniejsza ilość śliny oczyszczającej zęby, co doprowadzania do rozwoju bakterii, a w efekcie – do próchnicy zębów.

Niestety próchnica zębów mlecznych u dzieci bardzo często bywa bagatelizowana. Tymczasem to tylko wierzchołek gry lodowej – później często pojawia się bowiem próchnica zębów stałych u dzieci, która stanowi dużo większy problem i nieraz skutkuje długim i bolesnym leczeniem. Do tego próchnica zębów u dzieci postępuje niezwykle szybko, a niezauważona w porę często kończy się usunięciem zęba. Dlatego niezbędne jest, by jak najszybciej zauważyć objawy i na nie zareagować. Im wcześniej odwiedzimy lekarza dentystę lub pedodontę, czyli specjalistę od leczenia zębów dzieci, tym większej ilości bólu zaoszczędzimy maluchowi.

Początki próchnicy zębów u dzieci – na co zwrócić uwagę?

W przypadku próchnicy zębów u dzieci należy reagować szybko. Naszą uwagę powinny zwrócić:

• lepki, szorstki, biało-żółty nalot na zębach;
• plamy próchnicowe – w przypadku zębów mlecznych niekoniecznie czarne lub brązowe; zazwyczaj są koloru kredowobiałego, ale łatwo ją zauważyć ze względu na matową fakturę, odcinającą się wyraźnie od błyszczącego szkliwa zdrowej powierzchni zęba; brązowe lub czarne zmiany na zębach – to kolejny etap próchnicy i konieczność szybkiej wizyty u lekarza dentysty; zmiana ta może przejść bowiem w tak zwaną próchnicę średnią, która obejmie zębinę, a następnie wywołać głębokie zmiany w strukturze (tkankach) zęba;
• stan zapalny, powodujący silny ból u dziecka, zwłaszcza podczas spożywania pokarmów lub samoistny.

Zmiany na zębach dziecka mają tendencję do szybkiego przenoszenia się na zęby sąsiednie. To dlatego próchnica zębów u dziecka atakuje kilka zębów naraz. Im szybciej zareagujemy, tym szybciej uda się nam się je wyleczyć. Dlatego regularne wizyty profilaktyczne są obowiązkowe w przypadku dzieci – próchnicy zębów lepiej bowiem zapobiegać, niż ją leczyć, bez względu na to, czy dotyczy zębów stałych, czy mlecznych.

Próchnica zębów u dzieci – leczenie

Leczenie wczesnego stadium próchnicy zębów u dzieci – tego, w którym mamy do czynienia dopiero z kredowobiałymi plamami próchniczymi – odbywa się przy pomocy zabiegu zwanego fluoryzacją. Ten zabieg polega na nałożeniu specjalnego preparatu, który chroni szkliwo przed działaniem bakterii, wspomaga odbudowę i poprawia ogólny stan uzębienia. Dzieci powinny również stosować specjalną pastę do zębów z fluorkiem.

Zaawansowana próchnica zębów u dziecka, w której doszło do powstania nieodwracalnych zmian, jest niestety dużo trudniejsza i boleśniejsza, jeśli chodzi o leczenie. W tym przypadku sposób leczenia próchnicy zębów u dzieci jest dobierany indywidualnie. Stosowane metody to nasączanie azotanem srebra, który powstrzymuje rozwój próchnicy w przypadku zębów mlecznych, usunięcie chorej części tkanki i zastąpienie jej wypełnieniem, a w skrajnych wypadkach – usunięcie całości chorego zęba. Niestety to ostatnie rozwiązanie może skutkować późniejszą wadą zgryzu. Dlatego próchnicy zębów u dziecka lepiej zapobiegać, niż ją później leczyć.

Jak powstrzymać próchnicę zębów u dziecka – profilaktyka

W przypadku próchnicy zębów u dzieci niezwykle ważna jest profilaktyka. Przede wszystkim, należy dbać o prawidłową dietę dziecka – nie powinno w niej znaleźć się zbyt dużo słodyczy i przekąsek. Dobrze jest, gdy dziecko myje zęby po każdym posiłku – dwukrotne szczotkowanie w ciągu dnia to najczęściej zbyt mało. Konieczne są również regularne wizyty profilaktyczne u lekarza dentysty. Do picia warto podawać dziecku niesłodzoną wodę, a samą dietę uzupełnić w produkty bogate we wzmacniające zęby witaminy.

Niezbędne jest również nauczenie dziecka zasad prawidłowej higieny jamy ustnej i odpowiedniego szczotkowania zębów. Już sześcioletnie dzieci mogą stosować szczoteczek elektrycznych - te zaś nierzadko posiadają timer uniemożliwiający zbyt krótkie mycie zębów. Warto zainwestować w szczoteczki odpowiednie dla dziecka, by mieć pewność, że jego zęby są w pełni zabezpieczone przed szkodliwym wpływem bakterii, a w rezultacie – przed rozwojem próchnicy zębów.